Cách Trung tâm xã Pa Tần 7km, cũng như nhiều bản khó khăn khác của xã, bản Nậm Thà Nà có 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống với gần 100% là hộ nghèo. Nơi đây có 39 hộ dân sinh sống, đời sống dân bản còn nhiều khó khăn khi bản có 11 người nghiện ma túy, trong đó có 8 người mới tự cai nghiện thành công tại nhà nhờ sự giúp đỡ của anh Thào A Kỷ - Trưởng bản Nậm Thà Nà.
Hành trình giúp dân thoát khỏi “Cái chết trắng”
Được sự giới thiệu của xã, chúng tôi tìm đến nhà anh Thào A Kỷ. Trong căn nhà 3 gian đầy đủ tiện nghi, a Kỷ hồ hởi đón tiếp chúng tôi. Gia đình anh có 3 người con, đứa lớn nhất mới học lớp 9 Trường THCS Pa Tần. Cách đây 15 năm, hộ gia đình anh di cư từ Hô Củng (Chà Tở) lên đây để lập nghiệp. Hồi đó, cuộc sống gia đình còn nhiều khó khăn, cả nhà chỉ trông đợi vào mảnh nương, quanh năm suốt tháng làm mãi không đủ ăn. Thấy cuộc sống nghèo khổ quá, sau khi học hỏi những hộ gia đình khá giả khác trên địa bàn, anh Kỷ quyết tâm bỏ nương để chuyển sang chăn nuôi gia súc. Nhờ chăm chỉ, cần cù và hăng say lao động, sau một thời gian dài anh đã tích góp được chút vốn để mở cửa hàng tạp hóa nhỏ. Đến nay, hộ gia đình anh không còn thiếu ăn nữa, cuộc sống đầy đủ hơn với hơn 50 con dê, hơn 10 con lợn nái sinh sản và hàng trăm con gà. Mỗi năm thu về hơn 50 triệu đồng tiền lãi.
Chân dung anh Thào A Kỷ - Trưởng bản Nậm Thà Nà
Được sự tín nhiệm của dân, năm 2007 anh được bầu giữ chức Trưởng bản; anh nhận thấy rằng bản mình nghèo quá, nhiều người trong bản không chịu lao động mà chỉ thích đi hút ma túy. Anh đã nhiều lần đến từng nhà có người nghiện ma túy để vận động cai thuốc nhưng dân không nghe. Đến năm 2009 anh xin xã cho thôi không làm Trưởng bản nữa. Thời gian sau đó anh tranh thủ lao động, chăn nuôi, sản xuất nhỏ lẻ để kiếm thêm thu nhập. Anh đi nhiều nơi và thấy không thể để dân bản mình cứ nghèo mãi, phải tìm cách giúp dân mình. Điều đó thôi thúc anh quay về bản giúp dân. Đến năm 2016 anh tiếp tục được dân bầu để làm trưởng bản. Từ đó, ngày ngày anh đến từng hộ dân để vận động dân bản bỏ phá rừng làm nương để tập trung chăn nuôi gia súc và vận động dân từ bỏ ma túy. Anh phối hợp với công an viên của bản, già làng và những người cùng nhóm đạo Tin lành tổ chức vận động dân tự cai nghiện tại nhà. Biết được có loại thuốc có thể giúp dân tự cai, anh Kỷ đã thống nhất với dân bản sử dụng một phần quỹ của bản mua thuốc hỗ trợ cai nghiện cho dân. Anh Kỷ cho biết: “ Lúc đầu dân không nghe, sau đó mình đến từng nhà, hỏi từng người một và đến nhà nhiều quá dân cũng gật đầu đồng ý viết cam kết trong vòng 1 tháng phải tự cai được; đồng thời thống nhất với nhau không cho người bán thuốc bán nữa, không cho người hút hút nữa, nếu chồng hút thì vợ coi, bố hút thì con coi, nếu mua thuốc về hút thì báo ngay về Trưởng và phó bản. Sau 15 ngày dùng thuốc tự cai, cả 6 người nghiện của bản đã tự cai được. Và gần đây có thêm 2 người nghiện tự cai thuốc thành công tại nhà”.
Thuốc hỗ trợ cai nghiện: Tradolgesic
Được biết, loại thuốc tự cai mà anh Kỷ nhắc chính là thuốc Tradolgesic hay còn gọi là Tramadol, thực chất là một loại thuốc giảm đau. Tramadol được sử dụng để điều trị đau trung bình đến nặng. Thuốc được anh Kỷ mua tại một hiệu thuốc tại Điện Biên, thuốc có xuất xứ tại Thái Lan, 1 hộp có 10 vỉ. Lúc đầu uống 3 viên, dần dần 2 viên một bữa, một ngày uống 3 lần, người nghiện nặng thì uống 4 lần cảm thấy dễ chịu. Sau 15 ngày dùng thuốc hỗ trợ cai nghiện, người nghiện tự cảm thấy không lên cơn thèm thuốc nữa và dần thấy cơ thể béo lên do ăn được nhiều cơm, sau 1 tháng không cần dùng đến thuốc hỗ trợ cai nghiện. Trong quá trình sử dụng thuốc chưa thấy có tác hại phụ nào khác.
Để lan tỏa những tấm gương
Khi được hỏi về động cơ giúp dân tự cai nghiện tại nhà, anh Kỷ chia sẻ: Mình thấy nhà nào có người nghiện thì đều nghèo, vợ con khổ quá, làm mãi không ấm bụng được. Mình thương dân mình nên mình chỉ góp sức thế thôi chứ công thì mình không dám nhận, đó là do dân bản mình đoàn kết và biết yêu thương, động viên nhau tự cai thôi.
Thào A Dung (áo đen, thứ hai từ phải sang) và những công dân khác của bản được anh Kỷ giúp đỡ cai nghiện thành công
Thào A Dung, một trong những đối tượng nghiện ma túy đã được anh Kỷ giúp đỡ cai nghiện cho biết: Anh Kỷ là người tốt đã giúp tôi tự cai nghiện tại nhà. Từ khi cai nghiện được, gia đình tôi đã bớt khổ hơn rồi, bây giờ gia đình tôi chăm lo làm ăn thôi không hút thuốc nữa.
Cũng theo anh, để cai nghiện tại nhà thành công, ngoài dùng thuốc hỗ trợ cai nghiện thì người nhà cần trông coi người nghiện đàng hoàng, nếu phát hiện mua ma túy về hút thì phải báo ngay về Trưởng hoặc phó bản bàn cách xử lý. Quan trọng hơn là người nghiện cần phải có quyết tâm tự cai thì mới được.
Theo Chị Vàng Thị Vân – Chủ tịch UBND xã Pa Tần cho biết: anh Thào A Kỷ – Trưởng bản Nậm Thà Nà là một người dân lương thiện, gương mẫu, có trách nhiệm cao trong công việc, đồng thời là đại biểu Hội đồng nhân dân của xã cũng là người dân làm kinh tế giỏi. Năm nay, anh đã được cử đi học lớp Bồi dưỡng nhận thức về Đảng. Là tấm gương sáng để người dân noi theo”.
Sinh thời Bác Hồ từng dạy: “Lấy gương tốt trong quần chúng nhân dân và cán bộ, đảng viên để giáo dục lẫn nhau, lấy quần chúng giáo dục quần chúng rất sinh động và có sức thuyết phục rất lớn”. Những tấm gương như anh Thào A Kỷ nhắc nhở chúng ta sống tốt hơn, có trách nhiệm với chính mình và với cộng đồng./.