Xã Vàng Ðán, huyện Nậm Pồ hiện nay mới đạt 3/19 tiêu chí nông thôn mới (NTM), là một trong 4 xã đặc biệt khó khăn và đạt tiêu chí NTM thấp nhất huyện Nậm Pồ. Những năm qua, ngoài sự đầu tư của Nhà nước, xã Vàng Ðán đã phát huy tối đa nội lực trong nhân dân để xây dựng NTM. Tuy nhiên, do điều kiện của một xã vùng sâu, vùng xa, địa bàn rộng, diện tích lớn, dân cư không tập trung, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp, cơ sở hạ tầng phục vụ dân sinh còn thiếu thì việc hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM theo kế hoạch là điều thực sự khó khăn.

418i

Trụ sở làm việc của Đảng ủy, HĐND – UBND xã còn thiếu, đội ngũ cán bộ, công chức xã phải làm việc trong không gian chật hẹp

Là một trong những xã nghèo nhất của huyện Nậm Pồ với 100% đồng bào là dân tộc thiểu số, tỷ lệ hộ nghèo toàn xã hiện chiếm 67%. Xã có 7 bản, ngoài 2 bản trung tâm thì 5 bản khác đều nằm cách trung tâm xã từ 5 - 10km. Do địa hình phân tán, dân cư thưa thớt nên ảnh hưởng khá nhiều tới xây dựng NTM. Ngoài 3 tiêu chí về an ninh trật tự, quy hoạch và số lao động có việc làm, thì trong năm 2018 xã Vàng Ðán phấn đấu hoàn thành thêm tiêu chí thứ 4 về y tế. Tuy nhiên, để hoàn thành tiêu chí này là điều vô cùng khó khăn, bởi trình độ dân trí còn thấp, bà con chưa quan tâm tới việc khám chữa bệnh và không mặn mà với cơ sở y tế; việc chăm sóc sức khỏe chưa đảm bảo, trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng thấp (dưới 7%); trong khi trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thấp còi cao (trên 30%)”.

Trụ sở trạm Y tế xã đã được đầu tư xây dựng khang trang, nhưng chất lượng khám chữa bệnh còn gặp nhiều khó khăn.

Ông Mùa Chớ Sùng, Chủ tịch UBND xã Vàng Ðán, cho biết: Trong những năm qua mặc dù xã Vàng Đán đã nhận được hỗ trợ từ các chương trình dự án như: 135, 30a, chương trình xây dựng nông thôn mới… góp phần quan trọng trong việc nâng cao đời sống cho đồng bào trong xã, nhưng do giao thông đi lại quá khó khăn đã ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của xã. Ngoài những khó khăn trên, xã Vàng Đán còn phải đối mặt với một loạt những khó khăn khác về cơ sở hạ tầng, điện, nước sản xuất – sinh hoạt, trường học ... Tính đến thời điểm hiện tại, xã có đến 5/7 bản  chưa có nhà văn hóa, 2/7 bản chưa có điện, hệ thống kênh mương phục vụ tưới tiêu còn thiếu thốn. Do đó, dù chương trình xây dựng Nông thôn mới đã đến từng hộ gia đình, được từng người dân xã Vàng Đán nhiệt tình hưởng ứng, song trước những khó khăn nhất định, đến nay xã mới chỉ đạt 3/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới.

Các công trình lớp học hiện nay mới được khởi công xây dựng, để đảm bảo tiêu chí giáo dục cũng còn rất nhiều khó khăn

Theo chính quyền xã cho biết, hiện nay cơ cấu kinh tế xã Vàng Ðán còn yếu, sản xuất nông - lâm nghiệp chưa phát triển, chưa có vùng sản xuất chuyên canh; bà con gieo trồng và sản xuất với quy mô nhỏ lẻ. Nông sản của bà con chủ yếu để tiêu dùng tại chỗ, chưa trở thành hàng hóa. Xã có sản phẩm mận Ham Xoong có thương hiệu khá tốt nhưng phát triển chậm. Ông Mùa Chớ Sùng cho biết thêm: Do địa hình của xã chủ yếu là đồi, núi cao, hệ thống thủy lợi chưa đảm bảo nên nhiều năm nay xã Vàng Ðán thiếu nước sinh hoạt và sản xuất khá trầm trọng, ảnh hưởng nhiều tới việc gieo trồng, chăn nuôi và phát triển kinh tế của bà con. Khó khăn tiếp nối khó khăn, do địa bàn cách trở, việc đi lại từ các bản ra trung tâm xã còn chưa thuận lợi, đường vào các bản đều là đường đất; vì thế muốn đầu tư và xây dựng các tiêu chí NTM thì trước tiên là hệ thống giao thông, thủy lợi trên địa bàn phải được đầu tư trước và đảm bảo hơn. 

Toàn xã chỉ có đường đất

Mặc dù vô vàn khó khăn, nhưng chính quyền xã Vàng Ðán không nản lòng, trước mắt xã đề ra nhiệm vụ tập trung xóa đói, giảm nghèo, thay đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi giúp người dân phát triển kinh tế, xây dựng đời sống. Phấn đấu hết năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo giảm 10%. Song song với đó, xã kêu gọi nguồn đầu tư, hỗ trợ từ chương trình NTM để xây dựng đường giao thông liên bản, hệ thống thủy lợi, công trình trường, trạm... Mục tiêu tới năm 2020, hệ thống điện, đường, trường, trạm cơ bản được đảm bảo và thông suốt.

Có thể thấy, để hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM đối với một xã biên giới là nhiệm vụ khó khăn và khá nặng nề, cần phải có sự quyết tâm, nỗ lực của chính quyền địa phương và sự ủng hộ của người dân. Không chỉ riêng Vàng Ðán mà các xã khác trong huyện như: Na Cô Sa, Nậm Chua, Nậm Nhừ hiện nay đều nằm trong “top” các xã đặc biệt khó khăn có số tiêu chí NTM thấp. Do đó, đòi hỏi sự chung tay vào cuộc và quan tâm đầu tư xây dựng của các cấp, ngành chức năng trong huyện Nậm Pồ nói riêng, tỉnh Ðiện Biên nói chung; nhất là trong việc kêu gọi nguồn lực đầu tư từ xã hội hóa, huy động sự ủng hộ từ phía người dân; đồng thời cần nghiên cứu, điều chỉnh các tiêu chí theo đặc thù, phù hợp điều kiện thực tế ở vùng cao./.