Xã Chà Nưa là xã miền núi, biên giới (xã 135) giáp cụm bản Hô Mức của nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, có đường biên giới quốc gia dài 4,1 km. Xã có diện tích tự nhiên 9.835,62 ha, có 9 bản; 593 hộ với 2.820 nhân khẩu, gồm 4 dân tộc sinh sống, trong đó dân tộc Thái chiếm 84,7%, dân tộc Mông chiếm 11,42%, tỷ lệ hộ nghèo đến cuối năm 2017 còn 16,35%, hộ cận nghèo 9,27%. Nhân dân các dân tộc trong xã luôn có truyền thống đoàn kết, chịu thương, chịu khó, luôn tin vào sự lãnh đạo của Đảng nhà nước.
Chà Nưa là vùng đất giầu truyền thống cách mạng, đậm đà bản sắc dân tộc. Trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm và xây dựng, bảo vệ tổ quốc, Chà Nưa có nhiều đóng góp về con người, của cải cho sự nghiệp cách mạng. Từ khi đất nước bước vào đổi mới đến nay, cán bộ, nhân dân Chà Nưa luôn nhiệt tình, hăng say hưởng ứng các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới nên Chà Nưa là nơi có đời sống, sản xuất khá cao so với mặt bằng chung toàn vùng.
Sau ngày thành lập huyện Nậm Pồ, với lợi thế về vị trí ở dọc Quốc lộ 4H, có phong trào thi đua lao động của nhân dân, truyền thống văn hóa và cách mạng, Chà Nưa đã được huyện chọn làm điểm xây dựng xã nông thôn mới. Mục tiêu mà Đảng bộ, nhân dân toàn xã đưa ra là cần phải làm thay đổi toàn bộ kết cấu hạ tầng, thay đổi những tập quán lạc hậu, phát huy hiệu quả sử dụng đất đai, chọn mô hình sản xuất để gắn sản xuất với thị trường làm tăng thu nhập, bảo vệ rừng, khai thác hợp lý nguồn lợi từ rừng, bảo vệ môi trường, nâng cao dân trí, chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, luôn làm giàu và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, làm cho quê hương Chà Nưa là miền quê đáng sống.
Xây dựng nông thôn mới, Chà Nưa phát huy hiệu quả nội lực của địa phương
Bước vào xây dựng nông thôn mới năm 2013, xã Chà Nưa mới đạt 5/19 tiêu chí trong bộ tiêu trí về xây dựng nông thôn mới. Thực hiện Nghị quyết số: 06 –NQ/HU, ngày 30/12/2014 của BCH Đảng bộ huyện Nậm Pồ vể việc xây dựng nông thôn mới huyện Nậm Pồ giai đoạn 2014-2020; Đảng ủy xã đã ban hành Nghị quyết số 01-NQ/ĐU, ngày 28/6/2016 về lãnh đạo thực hiện chương trình quốc gia về xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã giai đoạn 2016-2020, trong đó quy định rõ chỉ tiêu phấn đấu thực hiện theo từng giai đoạn cụ thể, chỉ đạo UBND xã xây dựng chương trình, kế hoạch và thành lập Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới từ cấp xã đến các bản. Chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể trong xã tuyên truyền, vận động hội viên, đoàn viên là đảng viên nhận thức rõ vai trò, trách nhiệm trong thực hiện xây dựng nông thôn mới; cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi phù hợp, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất; hiến đất làm đường, góp tiền, góp ngày công lao động xây dựng cơ sở hạ tầng các trường học, trạm Y tế xã, các công trình thuỷ lợi, đường nội đồng, đường tuần tra bảo vệ rừng,…
Trong quá trình thực hiện, các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành đoàn thể trong xã đã thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, công khai, minh bạch trên cơ sở “dân cần, dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân quản lý và dân hưởng thụ”. Tổ chức các cuộc họp bàn bạc xin ý kiến tham gia, đóng góp của Nhân dân về kế hoạch thực hiện từng tiêu chí; Nhân dân cử ra Ban giám sát, Ban thanh tra Nhân dân tham gia giám sát xây dựng các công trình công cộng, đảm bảo chất lượng và tiến độ từng công trình.
Trong hơn bốn năm qua, thực hiện theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”, với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, chủ động, tích cực của các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể của xã đã tuyên truyền, vận động sâu rộng có hiệu quả, được đông dảo Nhân dân đồng tình hưởng ứng, khí thế thi đua xây dựng nông thôn giữa các bản trong xã được nâng cao, từ đó: Ngoài việc Nhà nước đầu tư trên 16.572,3 triệu đồng từ nguồn vốn của các chương trình dự án, xã đã huy động Nhân dân hiến đất, góp tiền, ngày công lao động trị giá hơn 2.819,52 triệu đồng, bê tông hóa 10 tuyến đường nội bản với tổng chiều dài 8,3km ở 7/9 bản. Huy động nhân dân hiến đất và tự đào đắp 7 km đường nội đồng và làm 11 tuyến đường tuần tra bảo vệ rừng với chiều dài 36km; trồng và chăm sóc 1.200 cây Ban dọc đường quốc lộ 4H đoạn đi qua địa bàn xã; xây dựng 106 lò đốt rác theo nhóm hộ phù hợp với địa bàn dân cư; 95% hộ gia đình được sử dụng nước sinh hoạt và 86,06% số hộ có nhà tiêu hợp vệ sinh; 03 cấp trường học được công nhận đạt chuẩn quốc gia và xã đạt chuẩn Bộ tiêu chí quốc gia về Y tế; 86% hộ gia đình được sử dụng điện lưới quốc gia và dịch vụ Bưu điện – Viễn thông; Trung tâm xã có chợ để Nhân dân mua bán, trao đổi hàng hóa.
Tiêu chí về môi trường, khi người dân hiểu và đồng thuận
Xác định nâng cao thu nhập cho người dân là điều kiện quan trọng để thực hiện các tiêu chí khác, Đảng ủy xã Chà Nưa đã chỉ đạo các tổ chức đoàn thể trong xã, vận động Nhân dân theo học các lớp tập huấn về khuyến nông, khuyến lâm, để biết áp dụng tiến bộ kỹ thuật vảo sản xuất, tích cực chuyển đổi cây trồng, vật nuôi cho giá trị kinh tế cao (Sa nhân, nuôi ong), tập trung công tác trồng cây, chăm sóc, bảo vệ rừng, chú trọng mở rộng chăn nuôi phát triển đàn gia súc, gia cầm. Toàn xã có 1.660 con trâu, bò và hơn 17.790 con gia cầm, đào đắp 20,17 ha ao nuôi cá. Hàng năm duy trì gieo trồng 184,84ha lúa (Trong đó 57,67ha trồng lúa 2 vụ), 102,80ha sắn, 53,88 ha ngô...,góp phần nâng cao thu nhập bình quân ở xã đạt trên 17 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 16, 35%; 7/9 bản đạt bản văn hóa; Hệ thống tổ chức chính trị xã hội đạt vững mạnh; An ninh trật tự được giữ vững...; Đến cuối năm 2017, xã Chà Nưa đã đạt 17/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, hoàn thành trước hơn 2 năm so với Nghị quyết đề ra.
Từ thực tế trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã Chà Nưa, rút ra một số bài học kinh nghiệm đó là:
Phải có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị với quyết tâm cao. Từng vị trí trong hệ thống chính trị phải xác định rõ về trách nhiệm, nội dung, nhiệm vụ phải thực hiện; biết rõ về phương thức, biện pháp, cách thức tổ chức thực hiện, thông hiểu chính sách, dám làm dám chịu trách nhiệm, nói đi đôi với làm, chỉ đạo công việc xong phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, giám sát viẹc thực hiện; định liệu kết quả đạt được do tổ chức, đoàn thể mình tạo ra. Cấp ủy, chính quyền phải sâu sát tình hình sản xuất và đời sống của Nhân dân, nắm bắt kịp thời nhu cầu, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của Nhân dân; cùng người dân quyết tâm thực hiện các mô hình sản xuất, nâng cao thu nhập cho người nông dân. Từ đó người dân có điều kiện để tiếp tục tham gia đóng góp xây dựng NTM.
Năm 2018, Chà Nưa phát triển được gần 300 đàn ong mật
Đặc biệt coi trọng, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân; gần gũi, tôn trọng, thấu hiểu, đối thoại, giải thích, giải quyết kịp thời, có hiệu quả những vấn đề mà thực tiễn đang đặt ra đối với người dân; Bản thân và gia đình phải gương mẫu thực hiện trách nhiệm và nghĩa vụ ở nơi cư trú; phải thống nhất giữa lời nói và việc làm đúng để làm gương tốt, tạo sự lan toả nhằm phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền vận động trong quá trình thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ.
Trong quá trình lãnh đạo xây dựng NTM, Đảng ủy, chính quyền xã luôn đoàn kết, gắn bó, tạo được sự đồng thuận trong nhân dân; lãnh đạo phải dân chủ, gần dân, sát dân nghe dân nói và nói cho dân nghe, mọi việc đều phải đem ra bàn bạc lấy ý kiến và sự thống nhất của nhân dân. Làm như vậy, nhân dân càng tín nhiệm, tin tưởng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp Ủy đảng, từ đó phát huy được nội lực thực hiện các mục tiêu đề ra, nhân dân phấn khởi, đồng tâm, đồng lòng tạo thành sức mạnh to lớn phấn đấu xây dựng bản làng quê hương ngày một to đẹp, khang trang, giàu bản sắc dân tộc, tạo nên một miền quê đáng sống, người dân dù đi đâu cũng muốn hướng về và cống hiến cho quê hương, góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp vốn có của xã Chà Nưa./.