Trong những năm qua, phong trào văn nghệ quần chúng trên địa bàn huyện Nậm Pồ đã phát triển mạnh mẽ, thu hút đông đảo người dân tham gia, tạo sân chơi lành mạnh, nâng cao đời sống tinh thần của đồng bào các dân tộc vùng cao. Đồng thời góp phần quan trọng vào việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 5, khóa VIII về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. 

Đội văn nghệ quần chúng xã Nậm Khăn biểu diễn trong Hội diễn nghệ thuật quần chúng lần thứ  nhất, năm 2015

          Trước tiên, xuất phát từ nhu cầu giải trí, thụ hưởng của đồng bào các dân tộc vùng cao mà phong trào văn nghệ quần chúng có điều kiện phát triển mạnh mẽ trong cộng đồng dân cư. Trên thực tế, bà con nhân dân huyện Nậm Pồ sinh sống ở một nơi còn nghèo nàn về cơ sở hạ tầng để vui chơi giải trí. Nên việc tham gia các đội văn nghệ quần chúng được các mẹ, các chị hưởng ứng. Và được coi như là nơi để giao lưu, gặp gỡ sau những ngày lao động vất vả. Cùng với đó, trong những năm qua, huyện Nậm Pồ đã đặc biệt quan tâm phát triển phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng. Bởi vậy, nên khi mới thành lập huyện, Phòng Văn hóa - Thông tin huyện đã tham mưu cho UBND huyện mời cán bộ Trung tâm văn hóa tỉnh lên huyện Nậm Pồ để bồi dưỡng, tập huấn cho các hạt nhân của các đội văn nghệ quần chúng xã Nà Hỳ để những hạt nhân văn nghệ quần chúng này có kỹ năng phát triển phong trào văn nghệ tại địa phương. Đồng thời, Nậm Pồ còn quan tâm tạo “đất diễn” cho các đội văn nghệ quần chúng qua các hội diễn chào mừng các sự kiện trọng đại của tỉnh, của huyện, của xã hay ở các hội xuân hàng năm và tại các hội diễn nghệ thuật quần chúng theo từng cụm xã. Ông Phan Ngọc Linh, Phó phòng Văn hóa & Thông tin huyện Nậm Pồ cho biết: Để xây dựng phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng, Phòng Văn hóa & Thông tin huyện đã tích cực tham mưu cho Huyện ủy, UBND huyện đưa vào các chương trình hành động của huyện tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền. Bên cạnh đó, Phòng tích cực phối hợp với các cơ quan ban ngành đoàn thể, các đơn vị xã thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu văn nghệ, tổ chức hội thi, hội diễn. Qua những lần như vậy, đội thông tin lưu động của phòng, các nghệ nhân, các diễn viên quần chúng có cơ hội được giao lưu, học hỏi và có cơ hội được tự khẳng định mình. Hiện nay, gần như các cơ quan, đơn vị, trường học đều có đội văn nghệ.

Một đội văn nghệ quần chúng của xã Phìn Hồ biểu diễn tại hội xuân

Hiện nay trên địa bàn huyện Nậm Pồ có 106 đội văn nghệ quần chúng của các bản, đơn vị trường học, các cơ quan từ huyện đến xã. Trong đó, phải kể đến các xã Si Pa Phìn; Chà Nưa; Phìn Hồ. Những xã này phong trào văn nghệ quần chúng phát triển mạnh mẽ về số lượng và chất lượng. Ông Thùng Văn Chí, Cán bộ văn hóa xã Chà Nưa chia sẻ: Hiện nay, trên địa bàn xã chúng tôi có 9/9 bản có đội văn nghệ quần chúng. Mặc dù không có kinh phí cho đội văn nghệ hoạt động, nhưng các đội vẫn duy trì hoạt động thường xuyên, tự gây quỹ để đầu tư trang phục, đạo cụ. Qua định hướng của xã, các đội văn nghệ cũng đã phục dựng lại những điệu múa cổ truyền dân tộc, góp phần lưu giữ nét đẹp văn hóa của các dân tộc.

Đội văn nghệ bản Cấu, xã Chà Nưa trong giờ luyện tập

 Dấu ấn nổi bật trong phong trào văn nghệ quần chúng ở huyện Nậm Pồ đó chính là bảo tồn và phát huy được những nét đẹp văn hóa của các dân tộc trên địa bàn. Bởi vậy mà, trên các sân khấu của các cuộc giao lưu văn nghệ, có bóng dáng của những nghệ nhân già say sưa độc tấu, hòa tấu những loại nhạc cụ dân tộc như: Pí pặp; đàn nhị của dân tộc Thái, hay những người đàn ông đã bước vào tuổi trung niên, cao niên vẫn hòa mình vào trong điệu múa Khèn truyền thống để quảng bá về nét đặc trưng riêng biệt của dân tộc mình. Trong số đó, nghệ nhân Lường Văn Mín, năm nay đã 108 tuổi vẫn rong ruổi biểu diễn trên các sân khấu của khu vực và của xã Chà Cang trong những lần giao lưu văn nghệ. Lòng nhiệt huyết này chính là tâm huyết của người nghệ nhân già muốn bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc cho nhiều đời sau.

Tiếng Sáo của đồng bào dân tộc Mông

Nghệ nhân già Lường Văn Mín độc tấu Pí Pặp

Hòa tấu đàn nhị, tính tẩu

          Cảm nhận về sự phát triển phong trào văn nghệ quần chúng của xã, của huyện trong những năm gần đây, Ông Thùng Văn Nạy, Bản Cấu, xã Chà Nưa, phấn khởi nói: Nói về phong trào văn nghệ quần chúng ở đất Ba Chà này, từ xưa tới nay, tôi đều lo lắng sợ bị mai một đi lời ca, điệu múa của dân tộc, vì lớp trẻ cũng đã có phần thờ ơ. Nói về hội diễn nghệ thuật quần chúng thì từ huyện Mường Lay cũ có tổ chức một lần, lúc đó còn chưa có đường ô tô. Mãi cho đến khi huyện Nậm Pồ thành lập, đến nay, huyện tròn 5 tuổi thì đã tổ chức 2 hội diễn nghệ thuật quần chúng rồi. Từ hội diễn lần thứ nhất đến lần thứ 2 thì chất lượng ngày càng được nâng lên. Bà con rất thích đến xem hội diễn, xem phim hay chưa chắc đã thu hút được đông đảo người dân đến xem như thế này đâu ( nói xong ông cười mãn nguyện).

          Có thể khẳng định rằng, bằng nhiều hình thức và cách làm phong phú, đa dạng, phong trào văn nghệ quần chúng trên địa bàn huyện Nậm Pồ đã phát triển rộng khắp trên các bản làng, các cơ quan, đơn vị, trường học. Tạo nên một sân chơi văn hóa lành mạnh, góp phần bảo tồn, lưu giữ những điệu múa, làn điệu dân ca của đồng bào các dân tộc. Trong thời gian tới, huyện Nậm Pồ vẫn sẽ tiếp tục phát huy, kế thừa những giá trị văn hóa này. Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh các cuộc giao lưu, cuộc thi văn nghệ quần chúng nhiều hơn nữa để phát hiện các nhân tố mới, đưa phong trào văn nghệ quần chúng phát triển chuyên nghiệp hơn nhưng vẫn mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc./.