Cách trung tâm huyện khoảng 30 km, là xã đặc biệt khó khăn của huyện Nậm Pồ, Nậm Nhừ có 6 bản, với 580 hộ dân, 100% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Bước vào thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), xã chưa đạt tiêu chí nào trong Bộ tiêu chí xây dựng NTM. Sau 8 năm triển khai thực hiện, đến nay xã mới chỉ đạt 8/19 tiêu chí, các tiêu chí còn lại đang là bài toán khó đối với cấp ủy, chính quyền địa phương nơi đây.

Các mô hình chăn nuôi, sản xuất của người dân Nậm Nhừ chủ yếu là là nhỏ lẻ, chăn nuôi theo hướng truyền thống

Là xã thuần nông, đất sản xuất chủ yếu là đồi núi dốc, bạc màu; cây trồng chủ lực là ngô, sắn, lúa; chăn nuôi gia súc nhỏ lẻ; tập quán canh tác lạc hậu, thiếu vốn đầu tư. Vì vậy, thu nhập bình quân chỉ đạt 9 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo chiếm trên 78%. Bên cạnh đó, hệ thống cơ sở hạ tầng chưa được đầu tư đồng bộ. Tuyến đường từ huyện vào trung tâm xã, chưa được đầu tư xây dựng, mùa mưa lũ nhiều đoạn thường xuyên sạt lở, gây ách tắc giao thông; toàn xã cứng hóa được đoạn đường trục bản, liên bản; 53% đường vào các bản, đường nội bản chưa được đổ bê tông; không có chợ thương mại nông thôn để người dân mua bán, trao đổi hàng hóa. Cơ sở hạ tầng các trường học chưa đáp ứng yêu cầu trường chuẩn Quốc gia. Tỷ lệ lao động có việc làm qua đào tạo chỉ đạt 10%; 2/6 bản chưa được công nhận bản văn hóa; tiêu chí thông tin và truyền thông không đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân trên địa bàn.

Ông Vàng A Thính, Chủ tịch UBND xã Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ cho biết: “Xã Nậm Nhừ hiện nay mới chỉ đạt 8/19 tiêu chí, các tiêu chí nằm trong khả năng thực hiện  được thì  xã đã triển khai thực hiện theo kế hoạch, lộ trình. Còn một số tiêu chí về  cơ sở hạ tầng, chợ , hợp tác xã sẽ rất khó khăn, bên cạnh đó tiêu chí về thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo cũng đang là vấn đề khó khăn của xã. Vì nhận thức của người dân còn hạn chế, các điều kiện kinh tế, cơ sở hạ tầng hạn chế, nằm trong vùng sâu, vùng xa đường đi lại khó khăn”

Trong những năm qua mặc dù xã Nậm Nhừ đã nhận được hỗ trợ từ các chương trình dự án như: 135, 30a, chương trình xây dựng nông thôn mới… góp phần quan trọng trong việc nâng cao đời sống cho đồng bào trong xã, nhưng giao thông đi lại khó khăn đã ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của xã. Ngoài những khó khăn trên, xã còn phải đối mặt với một loạt những khó khăn khác về đường giao thông nông thôn, điện, nước sản xuất – sinh hoạt... Tính đến thời điểm hiện tại, xã có đến 2/6 bản chưa có nhà văn hóa, 4/6 bản chưa có điện, hệ thống kênh mương phục vụ tưới tiêu còn thiếu thốn. Do đó, dù chương trình xây dựng Nông thôn mới đã đến từng hộ gia đình, được từng người dân xã Nậm Nhừ nhiệt tình hưởng ứng, song trước những khó khăn nhất định, đến nay xã mới chỉ đạt 8/19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới.

Cán bộ, chiến sỹ Đồn Biên phòng Nậm Nhừ luôn có mặt ở các công trình xã hội hóa, hỗ trợ, giúp đỡ người dân, trường học

Theo Trung tá Đặng Văn Hạnh, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ cho biết: “Bà con dân tộc nhận thức còn rất nhiều hạn chế, đường xá đi lại khó khăn, một số bản không có điện  thắp sáng. Để đạt được các tiêu chí còn lại, cấp ủy, chính quyền cần đưa vào nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt, từng giai đoạn, chi tiết, cụ thể từng tiêu chí; đồng thời đơn vị Đồn biên phòng cũng tích cực tham mưu cùng với cấp ủy, chính quyền tích cực tuyên truyền, hướng dẫn người dân áp dụng tiện bộ khoa học vào chăn nuôi, trồng trọt, tăng gia sản xuất để nâng cao đời sống cho nhân dân. Bên cạnh đó, các cấp các ngành cần quan tâm ưu tiên đầu tư cơ sở hạ tầng, giao thông nông thôn và điện thắp sáng đến từng bản để người đi lại thuận lợi và ổn định sản xuất”

Để thực hiện đạt 11 tiêu chí còn lại là vô cùng nan giải đối với chính quyền địa phương ở đây, nhất và tiêu chí về thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo, Y tế, bởi trình độ dân trí còn thấp, bà con chưa quan tâm tới việc khám chữa bệnh và không mặn mà với cơ sở y tế, trong khi trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thấp còi cao trên 28%, chất lượng giáo dục còn chưa cao, nhân dân vẫn còn nhiều thủ tục lạc hậu, mê tín, dị đoan. Ngoài ra, chính quyền xã cho biết, hiện nay cơ cấu kinh tế xã Nậm Nhừ còn yếu, sản xuất nông - lâm nghiệp chưa phát triển, chưa có vùng sản xuất chuyên canh; bà con gieo trồng và sản xuất với quy mô nhỏ lẻ. Nông sản của bà con chủ yếu để tiêu dùng tại chỗ, chưa trở thành hàng hóa. Khó khăn tiếp nối khó khăn, do địa bàn cách trở, việc đi lại từ các bản ra trung tâm xã còn chưa thuận lợi, đường vào các bản đều là đường đất; vì thế muốn đầu tư và xây dựng các tiêu chí NTM thì trước tiên là hệ thống giao thông, thủy lợi trên địa bàn phải được đầu tư trước và đảm bảo hơn.

Ông Vàng A Thính, Chủ tịch UBND xã Nậm Nhừ, huyện Nậm Pồ cho biết thêm: “Theo tôi, để thực hiện được các tiêu chí, trước hết là đảm bảo giao thông, cơ sở hạ tầng cơ bản thì người dân mới dễ dàng tiếp cận được các kênh thông tin, nguồn lực, phát triển từ bên ngoài; khi đó thì sẽ nâng cao nhận thức của người dân, người dân tự biết áp dụng, vận dụng vào phát triển các mô hình phát triển kinh tế, để nâng cao đời sống và thu nhập”

Toàn cảnh về Trung tâm xã Nậm Nhừ: Cơ sở hạ tầng, giao thông đi lại còn nhiều khó khăn, chưa được đầu tư đồng bộ

Có thể thấy, để hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM đối với một xã biên giới như Nậm Nhừ là nhiệm vụ khó khăn, là một bài toán khó, cần phải có sự quyết tâm, nỗ lực của chính quyền địa phương và sự ủng hộ của người dân. Không chỉ riêng Nậm Nhừ mà các xã khác trong huyện như: Nậm Chua, Nậm Tin, Pa Tần, Chà Tở hiện nay đều nằm trong “top” các xã đặc biệt khó khăn có số tiêu chí NTM thấp. Do đó, đòi hỏi sự chung tay vào cuộc và quan tâm đầu tư xây dựng của các cấp, ngành chức năng trong huyện Nậm Pồ nói riêng, tỉnh Ðiện Biên nói chung; nhất là trong việc kêu gọi nguồn lực đầu tư từ xã hội hóa, huy động sự ủng hộ từ phía người dân; đồng thời cần nghiên cứu, điều chỉnh các tiêu chí theo đặc thù, phù hợp điều kiện thực tế ở vùng cao./.