Ðược huyện Mường Nhé chọn là một trong 2 xã làm điểm xây dựng nông thôn mới. Sau 5 năm triển khai thực hiện, xã Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, cơ sở vật chất được đầu tư, mức sống, thu nhập của người dân được nâng lên. Song vẫn còn nhiều điều khó đòi hỏi Ðảng ủy, chính quyền và nhân dân xã Nà Hỳ phải tiếp tục vượt qua trong hành trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.

Một góc Trung tâm xã Nà Hỳ hôm nay

Nà Hỳ là một trong 8 xã biên giới của huyện Nậm Pồ, là xã đặc biệt khó khăn theo Chương trình 30a của Chính phủ. Xã có 10 bản, trong đó có 7 vùng cao thuộc Chương trình 135 là: Huổi Sang, Huổi Hoi, Huổi Cơ Dạo, Sín Chải, Huổi Cơ Mông, Sam Lang và Sín Chải, còn lại 3 bản thuộc xã vùng thấp quanh trung tâm xã. Đến 98% dân số của xã là người DTTS. Đa phần trình độ dân trí của bà con thấp, tập quán canh tác còn lạc hậu, chủ yếu phụ thuộc vào nương rẫy, cộng với tình trạng nghiện ma túy đã làm ảnh hưởng thu nhập, mức sống của người dân.

 Theo lãnh đạo xã, thời điểm bắt tay vào xây dựng NTM, xã vẫn còn những khó khăn như: Xuất phát điểm thấp, nhiều ngành nghề chưa phát triển,vốn đầu tư vào địa bàn thấp. Thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt trên 8 triệu đồng/năm. Hơn 54% dân số là hộ nghèo theo chuẩn cũ, bên cạnh đó, địa bàn rộng, nhiều đồi núi chia cắt, dân cư sống không tập trung, giao thông đi lại khó khăn. Trước tình hình đó bằng sự quyết tâm, quyết liệt của cấp ủy, chính quyền đã vận động, tuyên truyền về Chương trình MTQG xây dựng NTM để dân hiểu và hưởng ứng, Tuy nhiên, để dân hiểu, để xây dựng nông thôn mới đi vào lòng dân là cả một quá trình mà không phải ngày một ngày hai. Ban chỉ đạo NTM đã luôn đi sâu đi sát, tuyên truyền vận động nhân dân hiến đất, hiến cây, hiến tài sản để mở rộng hành lang giao thông nông thôn, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc thôn xóm, nhân dân. Nhưng có lẽ cái quan trọng nhất, chính là nhờ sự hỗ trợ, chăm lo của Đảng và Nhà nước thông qua các Chương trình, dự án như: Chương trình 135, Nghị quyết 30a, xây dựng nông thôn mới, Chương trình Đề án 29 xã biên giới... đã góp phần quy hoạch, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khang trang với nhiều công trình phục vụ dân sinh. Đặc biệt, chợ trung tâm xã Nà Hỳ đã trở thành đầu mối giao thương không chỉ cho người dân trong vùng mà cả các xã lân cận buôn bán, trao đổi hàng hóa; Tuyến đường hành ATGT đường bộ trung tâm xã thông thoáng, đảm bảo tầm nhìn cho người và phương tiện tham gia giao thông, cũng như mỹ quan đô thị … điều đó đã tạo động lực quan trọng để nhân dân đổi mới cách làm theo hướng sản xuất hàng hoá. Nhờ vậy, người dân Nà Hỳ bây giờ đã thay đổi nhiều trong suy nghĩ làm ăn, phát triển kinh tế, không còn bám vào rừng, nương để mưu sinh với cuộc sống du canh, du cư mà đã biết trồng lúa nước thâm canh, cây công nghiệp, cây ăn quả và làm kinh tế trang trại...  

Ông Lò Văn Khan, Chủ tịch UBND xã Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ cho biết: Theo kết quả thống kê của xã, qua 5 năm triển khai thực hiện, bà con trong xã đã hiến trên 33.400 m² đất xây dựng đường nông thôn, sân vận động, nghĩa trang, công trình cộng đồng, gần 3.000 ngày công tu sửa hệ thống giao thông nội đồng. Nhận thức canh tác truyền thống dần thay đổi, thay vào đó, bà con đã biết áp dụng kỹ thuật khoa học vào sản xuất, chăn nuôi theo hướng hàng hóa, sản xuất tăng vụ, ngoài vụ chính, diện tích canh tác vụ Chiêm xuân cũng tăng dần, chỉ trong 3 năm từ 5ha năm 2013 lên gần 30ha năm 2018, trên 87% hệ thống kênh mương đã được kiên cố hóa, 78,5% dân số có điện sử dụng và 85% người dân có nước sạch sử dụng… Tính đến hết tháng 7/2018, Nà Hỳ đạt 6 Tiêu chí: Tiêu chí 1 - Quy hoạch và thực hiện quy hoạch; Tiêu chí 5 - trường học; Tiêu chí  6 - cơ sở vật chất văn hóa; Tiêu chí số 8 - thông tin và truyền thông; Tiêu chí  12- Tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên chiếm trên 90% và  Tiêu chí số 19 - Quốc phòng an ninh được giữ vững.  

Trong xây dựng đường giao thông nông thôn mới, nói không với đền bù giải phóng mặt bằng. Để làm được việc này, quan điểm, tư tưởng, phương châm “ cán bộ đi trước, làng nước theo sau”bằng cách làm đó mà toàn bộ đường nội xã, liên thôn được nắn chỉnh, mở rộng và cứng hóa, làm vỉa hè, bê tông quá trình đó phải giải phóng mặt bằng bao gồm phá dỡ nhà cửa, tường rào, cổng xây, đất thổ cư.. Đó là một trong số kinh nghiệm thành công nhờ việc nêu gương của cán bộ, đảng viên xã Nà Hỳ.Trong cuối năm 2017, bản Sín Chải 1, xã Nà Hỳ được đầu tư xây dựng đường giao thông nông thôn. Hầu hết đường đi qua khu vực nhà nào, ai nấy đều vui vẻ hiến đất. Nhà Chị Tẩn Pà Mẩy cho biết: Trước không có đường đi khổ lắm, nay được Nhà nước quan tâm đầu tư  làm đường cho dân đi, cả bản ai cũng vui vẻ hiến đất, nhà tôi hiến gần 10m2, bản chúng tôi rất ủng hộ Nhà nước.

Nay Bản Sín Chải 1, xã Nà Hỳ đã có đường bê tông thông thoáng đi lại

Đường hành ATGT đường bộ trung tâm xã thông thoáng, đảm bảo tầm nhìn cho người và phương tiện tham gia giao thông, cũng như mỹ quan đô thị

Mặc dù là xã điểm đã có nhiều nỗ lực song Nà Hỳ mới chỉ đạt 6 tiêu chí, nhiều tiêu chí quan trọng mới chỉ đạt được một số chỉ tiêu và Tiêu chí số 2, 7,  10, 11, 13, 14, 15, 16 chưa đạt được chỉ tiêu nào. Nhiều tiêu chí rất khó khăn để hoàn thành cần sự vào cuộc đông đảo của quần chúng nhân dân như: tiêu chí Thu nhập, theo kết quả rà soát năm 2017, mức thu nhập bình quân đầu người của xã đạt 12,19 triệu đồng/người/năm. Nguồn thu Nhân dân chủ yếu từ hoạt động sản xuất nông, lâm nghiệp. Do vậy, thu nhập bình quân của dân trên địa bàn vẫn còn thấp, hay Tiêu chí  Môi trường, cảnh quan môi trường được quan tâm hướng đến xanh sạch đẹp, tuy nhiên các tuyến đường liên bản, ngõ xóm ở nhiều bản chưa được cứng hóa, thường xuyên lầy lội vào mùa mưa. Chất thải rắn và nước thải tại các khu dân cư chủ yếu xả ra môi trường. Hầu hết các hộ chăn nuôi theo hình thức thả rông hoặc có chuồng trại nằm sát với nhà ở, nguồn nước, chưa có hố chứa phân, rác. Tỷ lệ hộ có nhà tiêu, nhà tắm và bể chứa nước sinh hoạt hợp vệ sinh đảm bảo 3 sạch toàn xã chỉ đạt 45%, tỷ lệ hộ nghòe hiện nay của xã chiếm 49,27%...Tuy vậy, xã cũng phấn đấu hết năm 2018 giảm xuống 47,5% và đạt 9/19 tiêu chí trong đó có tiêu chí môi trường.

Ông Lò Văn Khan, Chủ tịch UBND xã Nà Hỳ, huyện Nậm Pồ chia sẻ thêm: Để đạt được các tiêu chí còn lại vẫn còn nhiều khó khăn, đòi hỏi Ðảng ủy, chính quyền và nhân dân xã Nà Hỳ phải tiếp tục vượt qua trong hành trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Cần các cấp ngành quan tâm đầu tư nguồn vốn, ưu tiên đầu tư các hạng mục công trình trọng điểm, trọng yếu cấp thiết như xây dựng bê tông cứng hóa hệ thống đường giao thông trục xã, nội bản, nhất là ở các bản Sam Lang, Lai Khoang, Huổi Hoi, Huổi Sang. Xây dựng hệ thống đường điện đối với các bản chưa có điện lưới quốc gia… Ngoài ra, xã cũng tập trung một số giải pháp nhiệm vụ trọng tâm thực hiện Chương trình như: Hướng dẫn các hộ dân đăng ký nuôi nuôi con giống bò đạt hiệu quả nhằm tăng thêm thu nhập cho các hộ gia đình; Triển khai Chương trình Đề án 29 xã biên giới và Chương trình MTQG xây dựng NTM tới các hộ Nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo trên địa bàn xã; thực hiện chương trình phòng, chống ma túy.Triển khai tuyên truyền, phổ biến các dự án còn lại, tổ chức họp dân lấy ý kiến và lập danh sách hộ dân đăng ký tham gia các dự án và xây dựng dự án để trình cấp trên thẩm định, phê duyệt và thực hiện triển khai...để xã Nà Hỳ hoàn thành xây dựng Nông thôn mới theo kế hoạch./.