Nậm Pồ là huyện biên giới có địa hình đồi núi phức tạp bị chia cắt bởi các con suối. Trước những diễn biến khó lường của thời tiết, huyện Nậm Pồ đối mặt với nhiều nguy cơ như sạt lở, lũ ống, lũ quét ảnh hưởng tới tính mạng, tài sản của Nhân dân. Cùng với đó, hạ tầng giao thông, thủy lợi, trường học cũng đối mặt với nhiều nguy cơ bị hư hại.

Người dân khiêng xe qua ngầm tràn tuyến đường từ ngã 3 Pa Tần vào Bản Huổi Sâu, Lả Chà (xã Pa Tần)

Nhiều nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa lũ

          Ngày 25/5 vừa qua, tại bản Huổi Đắp xã Nậm Tin đã ghi nhận một vết nứt trên quả đồi phía sau bản với chiều dài 200m, sâu 1m tạo thành cung sạt trượt đe dọa tới tính mạng, tài sản của 27 hộ dân nơi đây. Vết nứt xuất hiện ở phía trên quả đồi có độ dốc cao và gần như không còn độ che phủ của cây cối. Vấn đề đáng lưu tâm ở đây đó là, không ít những bản làng vùng cao ở huyện Nậm Pồ có người dân sinh sống trên sườn đồi dốc và vẫn còn những hộ sinh sống ở ven sông, ven suối tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa lũ. Theo ông Hờ A Lù, Phó Chủ tịch UBND xã Nậm Tin cho biết: “Trên địa bàn xã Nậm Tin, ngoài bản Huổi Đắp ra thì bà con cũng sống ở trên những triền đồi cũng tương tự như bản Huổi Đắp cũng theo phong tục tập quán, cái thứ nhất là ở đây không có ruộng, bà con chủ yếu canh tác trên nương, dự báo nguy sạt lở thì cũng không làm được. Toàn là ở trên đồi, bà con làm nương toàn là đồi trọc hết có khả năng là nguy cơ sạt lở rất là cao”.

Ban chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn huyện kiểm tra thực tế vết nứt ở bản Huổi Đắp, xã Nậm Tin

          Ngầm Nậm Đích tạm để nhân dân lưu thông được trên tuyến Chà Cang – Nậm Tin – Nậm Pồ. Bởi chiếc cầu đã bị phá hỏng do mưa lũ, nên nhiều năm nay, nhân dân luôn thấp thỏm, lo lắng mỗi khi đi qua đoạn đường này. Trên toàn huyện Nậm Pồ vào mùa mưa lũ, các tuyến đường đều phải đối mặt với nguy cơ bị sạt lở ta tuy, mất đường, mất cầu, cống gây ảnh hưởng không nhỏ đến hạ tầng giao thông và việc đi lại của bà con nhân dân. Anh Tao Văn Hương, bản Huổi Lếch, xã Nậm Tin cho biết: “Tuyến đường này chúng tôi thường xuyên qua lại, cầu cũ thì đã bị hỏng từ nhiều năm nay. Huyện cũng đã làm ngầm tràn, nhưng mỗi khi mưa lũ về lại bị cuốn trôi nên đi lại rất khó khăn, như hiện nay qua lại ở đây chúng tôi dắt xe đi qua cây cầu tre tạm”.

Xã Chà Cang huy động lực lượng tại chỗ làm cầu tạm bắc qua suối Nậm Đích để người dân đi lại tạm thời

Nhiều giải pháp đảm bảo an toàn mùa mưa lũ

          Những năm gần đây, huyện Nậm Pồ liên tiếp ghi nhận lũ ống, lũ quét, sạt lở đất; phải di dời nhiều gia đình, làm hư hỏng các công trình như điểm trường học, thủy lợi, giao thông. Các con số thiệt hại có xu hướng gia tăng qua mỗi năm. Thời tiết diễn biến khó lường, thiên tai khó dự báo lại thường xảy ra đột ngột. Vì vậy, bên cạnh người dân chủ động các giải pháp đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản, huyện Nậm Pồ xác định rõ nguy cơ như vậy, Nậm Pồ đã triển khai nhiều giải pháp để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho nhân dân.

          Tại trung tâm huyện Nậm Pồ có các cơ quan, đơn vị và gần 100 hộ dân đang sinh sống ven suối. Dòng suối Nậm Pồ đã nhiều năm nước dâng cao  vào mùa mưa lũ tiềm ẩn nguy cơ gây hại đến nhiều cơ quan công sở, nhà dân. Vì vậy, Dự án kè suối Nậm Pồ đang được dồn lực triển khai để hoàn thành trong thời gian sớm nhất. Ông Cao Xuân Hùng, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý Dự án các công trình huyện Nậm Pồ cho biết: “Ban quản lý dự án các công trình huyện Nậm Pồ thường xuyên bám sát đôn đốc nhà thầu về tiến độ thi công cũng như chất lượng công trình. Đặc biệt trong mùa mưa lũ 2022, UBND huyện cũng như Ban quản lý dự án đã ra văn bản yêu cầu đơn vị thi công đẩy nhanh tiến độ các hạng mục. Đặc biệt là việc thanh thải dòng chảy để đảm bảo công trình trong mùa mưa lũ không gậy hậu quả đến con người cũng như các công trình khu trung tâm huyện Nậm Pồ”.

          Bên cạnh việc đôn đốc tiến độ, giám sát chất lượng các công trình đảm bảo an toàn khu dân cư, huyện Nậm Pồ đã chủ động các phương án kịp thời ứng phó với thiên tai trong mùa mưa lũ. Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các cấp luôn kích hoạt 24/24h theo dõi chặt chẽ diễn biến thiên tai, kịp thời chỉ đạo công tác ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và cứu hộ, cứu nạn theo thẩm quyền. Rà soát các vùng nguy cơ mất an toàn để di dời nhân dân đến nơi an toàn. Theo ông Hạng Nhè Ly, Phó Chủ tịch UBND huyện Nậm Pồ, cho biết: “Ngay từ đầu năm, UBND huyện đã có kế hoạch, có phương án mà chúng tôi đã xác định căn cứ vào tình hình diễn biến thời tiết và dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn trung ương, chúng tôi đã chỉ đạo tất cả các xã ở trên địa bàn rà soát các điểm xung yếu, lũ ống, lũ quét ở trên địa bàn. Trong thời gian vừa qua, chúng tôi đã tiến hành di dời một số hộ dân ở trên địa bàn”. Và cũng theo ông Hạng Nhè Ly, một trong những giải pháp quan trọng huyện Nậm Pồ quan tâm triển khai là việc đảm bảo giao thông trong mùa mưa lũ. Bởi giao thông thông suốt là yếu tố quan trọng để ứng phó kịp thời các tình huống xảy ra trên địa bàn huyện. Và để làm được điều đó, UBND huyện ngay từ đầu năm đã tập trung chỉ đạo mà đã có phương án cụ thể xác định ở những đoạn đường, ở những khu mà thường xảy ra bố trí một số máy móc, phương tiện trực.

  Máy móc túc trực 24/24 những khu vực, tuyến đường thường xuyên có nguy cơ sạt lở

          Mặc dù Nậm Pồ đã chủ động triển khai các giải pháp đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản của người dân trong mùa mưa lũ. Tuy nhiên việc triển khai ứng phó với thiên tai vẫn còn nhiều khó khăn. Giải pháp chủ yếu là “bốn tại chỗ” nhưng nhiều xã của địa phương này còn thiếu các phương tiện cứu hộ, cứu nạn; thêm nữa là kinh phí lại hạn hẹp, nên việc cứu trợ và xử lý các tình huống gặp nhiều trở ngại./.