“Đèn pin, bếp củi và nghèo” từ lâu đã hiện hữu ở khắp các bản làng người Mông của xã Nậm Khăn, huyện Nậm Pồ. Không có điện, không sống điện thoại, đường đi lại khó khăn khiến cuộc sống của đồng bào đã quen với đói nghèo và lạc hậu. Mong muốn có đường, có điện để phục vụ sinh hoạt, sản xuất và thoát nghèo là ước mơ bao đời nay của đồng bào nơi đây.

Trên địa bàn xã Nậm Khăn có 4/6 bản chưa có điện

         Hiện nay trên địa bàn xã Nậm Khăn vẫn còn 4/6 bản chưa có điện lưới quốc gia, gồm: Huổi Nỏng, Huổi Văng, Nậm Pang, Hô Tâu. Vì không có điện nên kinh tế - xã hội của bà con chậm phát triển, bị bó buộc suốt những năm qua. Không điện, không sóng điện thoại, nhiều thanh niên sau khi trưởng thành đã rời bản, làng đi khắp nơi để làm thuê. Kinh tế nghèo nên đời sống của người dân nơi đây cũng gặp nhiều khó khăn. Tối đến nhà nào cũng tù mù trong ánh sáng của bếp củi và mấy chiếc đèn pin, đèn năng lượng yếu ớt.

Gia đình bà Lầu Thị Pính tranh thủ nấu cơm tối trước khi trời tối

         Hô Tâu là 1 trong 4 bản của xã Nậm Khăn chưa có điện, với  67 hộ dân và hơn 350 nhân khẩu, 100% là đồng bào dân tộc Mông sinh sống, 67 nóc nhà nằm thiêm thiếp gối đầu lên những sườn núi. Những mái nhà ướt sũng, gồng mình chống chọi với gió sương. Khoảng 5 giờ chiều, bên trong ngôi nhà trệt nhỏ có 3 người ở của gia đình bà Lầu Thị Pính, muỗi đã bắt đầu vo ve. Bên bếp lửa, Bà  Pính đang đeo chiếc đèn pin trên đầu tất bật chuẩn bị bữa cơm tối cho cả gia đình. Phía bên ngoài, đứa con gái đang cho đàn gà ăn. Chồng mất sớm, con gái lại bị khuyết tật bẩn sinh, dù đã làm việc chăm chỉ nhưng cái nghèo vẫn cứ bám theo gia đình bà Pính. Hơn 30 phút, bữa cơm tối của gia đình khẩn trương được dọn ra. Bà giục con gái và đứa cháu ăn nhanh để còn đi ngủ trước khi đèn hết pin. Một ngày của gia đình bà cũng như các số hộ gia đình nghèo trong bản thường khép lại trong một khung cảnh đơn điệu như thế.

        Bà  Lầu Thị Pính, bản Hô Tâu, xã Nậm Khăn chia sẻ: Bố mẹ đưa chúng tôi về định cư ở bản Hô Tâu này đã được hơn 28 năm nay, giờ tôi đã già, tóc bạc rồi vẫn chưa có điện. Ban ngày còn có mặt trời soi sáng cho làm việc còn đến tối thì không có điện sáng nên sinh hoạt gặp rất nhiều có khăn, đến tối là đi ngủ thôi. Trước đó thì nhà tôi cũng mua được một cái đèn năng lượng mặt trời 3 triệu về dùng gần 2 năm thì hỏng, đến nay chưa có tiền mua lại cái mới nên gia đình tôi dùng đèn pin thôi.  

Bản Nậm Pang, xã Nậm khăn được đầu tư  xây dựng lưới điện nông thôn từ Chương trình “ Bừng sáng Điện Biên”

        Nằm lọt thỏm giữa núi rừng, bản Nậm Pang hiện lên như một bức tranh đơn điệu, những ngôi nhà gỗ nhỏ tối dần theo ánh hoàng hôn buổi chiều tà.Đồng bào nơi đây chủ yếu dựa vào nương rẫy, sản xuất manh múnnên hơn 90% hộ trong bản thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Do đó, hàng năm người dân trong bản vẫn cần nhận sự hỗ trợ từ nhà nước và các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững.  Bao năm nay bản chưa có điện lưới, chưa có đường cấp phối, sóng điện thoại yếu ớt, khiến cuộc sống của bà con gặp vô vàn khó khăn. Anh Vàng A Vàng, Trưởng bản Nậm Pang, xã Nậm Khăn cho biết: Bản Nậm Pang có 49 hộ với hơn 230 nhân khẩu, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông. Năm nay được Đảng, nhà nước hỗ trợ kéo điện lưới quốc gia về bản, cũng thấy cán bộ về khảo sát rồi. Mong thời gian tới, chính quyền xã, huyện tiếp tục quan tâm, cố gắng kéo điện lưới quốc gia về bản để cuộc sống chúng tôi được thắp sáng và tốt hơn.

Bà con đồng bào Mông tại xã Nậm Khăn mong mỏi có điện lưới quốc gia về bản.

        Theo ông Lèng Văn Tự, chủ tịch UBND xã Nậm Khăn: Năm 2024, tỉnh Điện Biên đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cấp điện nông thông từ lưới điện quốc gia thuộc Chương trình “ Bừng sáng Điện Biên” với mục tiêu xây dựng hệ thống lưới điện nông thôn cấp điện sinh hoạt và sản xuất cho 5.093 hộ dân tại 110 thôn, bản thuộc 47 xã trên địa bàn các tỉnh. Theo đó, tại xã Nậm Khăn sẽ xây dựng lưới điện nông thôn cho bản Nậm Pang,hiện nay dự án đã bắt đầu triển khai còn 3 bản còn lại hiện vẫn chưa có dự án đầu tư lưới điện. Mong chính quyền cấp trên tiếp tục quan tâm, đầu tư điện lưới về bản để cuộc sống của bà con đỡ vất vả hơn./.