Thực hiện Dự án di dân Tái định cư (TĐC) thủy điện Sơn La, năm 2002, khu TĐC mẫu Nậm Chim, xã Si Pa Phìn được kỳ vọng là một trong những khu TĐC mẫu cho tất cả các khu TĐC thuộc dự án thủy điện Sơn La. Hơn 15 năm qua, nhân dân nơi đây cơ bản ổn định nhưng vẫn còn đó những khó khăn. Huyện Nậm Pồ đã và đang tìm phương án giải quyết dứt điểm những khó khăn tại khu TĐC mẫu Nậm Chim.

Một góc khu TĐC mẫu Nậm Chim, xã Si Pa Phìn

Thực hiện Dự án di dân TĐC Thủy điện Sơn La,năm 2002, có 200 hộ dân xãChăn Nưa, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu cũ,gồm 175 hộ dân tộc Thái, 25 hộ dân tộc Kinh về định cư tại Si Pa Phìn, huyện Mường Chà (nay là Nậm Pồ), gồm 4 bản: Tân Lập; Tân Hưng; Chăn Nưa 1, 2. Mỗi hộ được nhà nước hỗ trợ một căn nhà sàn bê-tông cốt thép (trị giá hơn 100 triệu đồng), loại nhà 3 gian cấp từ 4 nhân khẩu trở xuống, loại nhà 5 gian được cấp theo 5 khẩu trở lên. Diện tích đất ở được chia gắn liền tổng diện tích loại nhà 3 gian được cấp bình quân từ 110 đến 120m² , loại nhà 5 gian được cấp trung bình từ 120m² đến 130m² . Điện, đường, trường, trạm được đầu tư đồng bộ. Khu tái định cư mẫu Nậm Chim, xã Si Pa Phìn được kỳ vọng là một trong những khu TĐC mẫu cho tất cả các khu TĐC thuộc dự án Thủy điện Sơn La.

Trước đây, việc triển khai các chính sách hỗ trợ cho dân TĐC được huyện Mường Chà thực hiện. Năm 2004, UBND huyện Mường Chà đã ban hành Quyết định số 650/QĐ-UBND ngày 31/12/2004 về việc tạm giao đất sản xuất cho các hộ gia đình, cá nhân Tái định cư mẫu Nậm Chim, đã tạm giao cho 200 hộ với diện tích đất là 1.496.784 m² vànăm 2014 UBND huyện Mường Chà đề nghị UBND huyện Nậm Pồ phê duyệt giao đất bổ sung với diện tích 719.071,3m², nhưng hồ sơ các lần giao không có biên bản bàn giao ranh giới, mốc giới tại thực địa và không giao đất theo tiêu chuẩn tại Quyết định số 03/2002/QĐ-UBND ngày 18/01/2002 đối với đất trồng lúa nước mà giao đất theo nhân khẩu, còn đối với đất nông nghiệp khác nhiều hộ còn chưa giao đủ theo tiêu chuẩn tại Quyết định số 03/2002/QĐ-UBND ngày 18/01/2002 nên dẫn đến đa số hộ dân được giao diện tích đất sản xuất nông nghiệp thấp hơn so với định mức của tỉnh Lai Châu cũ. Diện tích đất được giao của hộ TĐC xảy ra tranh chấp một phần hoặc toàn bộ diện tích với người dân sở tại do diện tích thu hồi của dân sở tại nhưng không bồi thường về đất mà chỉ đền bù hoa màu, cây trồng trên đất gây khó khăn cho việc canh tác, sản xuất của các hộ dân TĐC.

Những khó khăn trên kéo dài nhiều năm không giải quyết được. Năm 2013, huyện Nậm Pồ chính thức ra mắt và đi vào hoạt động. Để ổn định cuộc sống của nhân dân khu TĐC mẫu Nậm Chim, huyện Nậm Pồ đã quyết liệt giải quyết những tồn đọng của dự án TĐC mẫu. Từ năm 2017 đến nay, huyện đã tổ chức thanh tra đất đai xã Si Pa Phìn và tiến hành rà soát lại toàn bộ đất nông nghiệp, đo đạc, kê khai đất đai của 4 bản tái định cư mẫu Nậm Chim để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho nhân dân; tích cực triển khai nhiều chính sách hỗ trợ như: chương trình 30a, 135, thí điểm thực hiện các mô hình trồng nấm, nuôi gà, hỗ trợ gạo giáp hạt, chăn nuôi đại gia súc… Đồng thời đầu tư xây dựng, sửa chữa và cải tạo hệ thống điện, nước sinh hoạt, đường giao thông, công trình thủy lợi phục vụ sản xuất. Hiện cả 04 bản TĐC đều đã có đường bê tông nội bản, nước sinh hoạt, điện, nhà văn hóa.

Theo ông Lường Văn Hanh, bản Chiềng Nưa 2, xã Si Pa Phìn cho biết: Thực hiện dự án di dân tránh ngập lòng hồ thủy điện Sơn La, tôi cùng nhiều hộ dân khác chuyển vào khu TĐC mẫu cũng hơn 15 năm rồi, đến nay cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn. Nhân dân khu TĐC mẫu trông chờ và ủng hộ vào hướng giải quyết của huyện, của xã để cuộc sống của bà con được tốt hơn.

Gặp mặt nhân dân khu TĐC mẫu Nậm Chim, xã Si Pa Phìn

Cùng với việc đầu tư cơ sở hạ tầng, huyện quan tâm đào tạo nghề, mở các lớp tập huấn về chăn nuôi, thú y, trồng trọt, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho các hộ TĐC; quan tâm, tạo điều kiện cho các hộ dân được vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh…. Đến nay, cơ bản người dân khu TĐC được đảm bảo ổn định đời sống, yên tâm lao động sản xuất, từng bước xóa đói, giảm nghèo.

Chia sẻ những khó khăn với nhân dân khu TĐC mẫu Nậm Chim, ông Mùa A Hòa – Chủ tịch UBND xã Si Pa Phìn cho biết: Trước những khó khăn của nhân dân khu TĐC mẫu Nậm Chim, cấp ủy, chính quyền xã cùng các cơ quan chuyên môn của huyện đã thành lập tổ công tác tổ chức gặp mặt các trưởng bản, đại diện các hộ gia đình TĐC và sở tại xảy ra tranh chấp đất đai để tìm hướng giải quyết theo đúng quy định của pháp luật; thống kê số hộ TĐC bị hư hỏng nhà cửa để báo cáo cấp trên cấp kinh phí sửa chữa cho nhân dân; rà soát lại toàn bộ đất canh tác, đất sản xuất của các hộ dân TĐC để tiến hành đo đạc, cấp sổ đỏ cho nhân dân. Trong thời gian tới, xã sẽ tiếp tục giải quyết dứt điểm những khó khăn để nhân dân yên tâm sản xuất, ổn định cuộc sống.

Trong thời gian tới, huyện tiếp tục giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc của nhân dân khu tái định cư; tiếp tục đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét giải quyết đảm bảo đủ đất cho nhân dân sản xuất; tiếp tục triển khai, đo đạc, quy chủ và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho nhân dân, cùng nhân dân khắc phục khó khăn, tích cực lao động sản xuất để ổn định đời sống./.