Đã nhiều năm nay, những quả mận to chín mọng, ngọt lịm nhưng vẫn giữ được độ giòn ở Ham Xoong ( Vàng Đán)  đã nổi tiếng ở Nậm Pồ là giống mận “ ngon nhất” huyện. Thương hiệu mận “ngon nhất” nhờ đâu mà có?

          Gọi là mận Ham Xoong, bởi đây là giống mận được bà con nhân dân 2 bản Ham Xoong 1, 2, xã Vàng Đán mang về trồng. Qua tìm hiểu, từ khi về định cư ở đây, đồng bào dân tộc Mông trong bản đã mang những giống mận từ Lào Cai, Yên Bái vốn là quê cũ của bà con để đem lên đây trồng. Đã hơn chục năm nay, mặc dù cây đã có phần già cỗi, nhưng những quả mận vẫn còn khá ngon với quả to tròn, khi chín ngả sang màu tím, mọng nước và rất ngọt, giòn.  

Cây mận đã trồng hơn chục năm vẫn bói quả trĩu cành

Nhà anh Giàng A Xì, bản Ham Xoong 1 có 4 gốc mận đã trồng chục năm nay. Anh cho biết: Năm nào cũng sai quả, những năm đầu quả to lắm, bằng nắm tay con mình cơ mà, nhưng bây giờ cây đã già  rồi, quả không còn to như thế nữa, nhưng ăn thì vẫn ngon hơn mận ở bản khác, xã khác nhiều. Mình mang ra chợ Nà Hỳ bán, biết là mận Ham Xoong thì bán vẫn nhanh hết hơn.

          Đúng như lời anh Xì nói, mận nơi đây, mặc dù cây đã già cỗi, nhưng vẫn ngon nhất huyện, bởi khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây ưu ái nuôi dưỡng nên giống mận này. Hai bản Ham Xoong 1, 2 nằm gọn trong thung lũng bởi vậy nên khí hậu khá là mát mẻ. Cùng với chất đất phù hợp, nên những cây mận tam hoa cứ thế phát triển tốt và bói quả rất ngon.

          Hiện nay, thực hiện chương trình “ Mỗi xã một sản phẩm” trong xây dựng nông thôn mới, xã Vàng Đán lựa chọn mận Ham Xoong để phát triển thành sản phẩm thương hiệu đặc trưng của xã. Ông Mùa Chớ Sùng, Chủ tịch UBND xã cho biết: Vàng Đán là một xã đặc biệt khó khăn của huyện, để phát triển một loại cây, con giống mới nào đó thì mất rất nhiều thời gian để trồng thí điểm và nhân rộng mới biết có phù hợp hay không. Vì vậy, với lợi thế, nhân dân 2 bản Ham Xoong 1, 2 đã có giống mận ngon như vậy rồi, nên chúng tôi quyết tâm phát triển giống mận làm sản phẩm đặc trưng của xã.

          Trên lộ trình đó, hiện nay, Vàng Đán đã và đang khôi phục lại giống mận Ham Xoong. Từ sự trợ giúp của các phòng ban chuyên môn huyện, hiện nay xã đã triển khai trồng và tiến hành ghép cải tạo được 1.300 cây mận tại 3 hộ gia đình ở bản Ham Xoong 2 hướng tới mục đích dần dần nhân rộng mô hình trồng mận trên diện tích lớn, xây dựng thương hiệu mận Ham Xoong bán ra thị trường, tạo thêm thu nhập cho người dân. Trong đó các gốc ghép cải tạo, gốc ghép mới sẽ bói quả vào mùa mận năm sau.

Những quả mận sạch không hề có bất cứ thuốc bảo vệ nào

Đến Ham Xoong mùa mận...

Du khách sẽ được trải nghiệm thu hoạch cùng bà con nhân dân

Được hái mận theo sở thích chín kỹ, chín tới hay quả ương...

Được thưởng thức mận ngon nhất huyện Nậm Pồ trong sự thân thiện mến khách của người dân nơi đây

          Mặc dù đã là giống mận ngon nhất huyện, lại đang được phát triển, nhân rộng với quy mô trở thành sản phẩm thương hiệu của địa phương, nhưng cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là xã Vàng Đán cần quan tâm đến đầu ra của sản phẩm, để những quả mận Ham Xoong được vươn xa ra khỏi thị trường trong xã, trong huyện, đem đến lợi nhuận cho bà con nhân dân./.