Cánh đồng Nà Hỳ rộng khoảng 70 ha, đã nhiều năm đem đến ấm no cho nhân dân 2 bản Nà Hỳ 1 và Nà Hỳ 2, xã Nà Hỳ. Thế nhưng vụ mùa năm nay, trên cánh đồng lớn nhất của huyện Nậm Pồ không còn không khí vui tươi phấn khởi bởi vụ mùa năm nay năng suất đạt kém hơn so với năm ngoái. Nguyên nhân do đâu ?
Trên cánh đồng Nà Hỳ, những ngày cuối cùng của vụ gặt lúa mùa năm 2017, còn xót lại vài hộ gia đình đang tuốt những bông lúa cuối cùng. Mới chỉ khoảng 1 tuần, nhưng trên cánh đồng đã vắng bóng người, bởi lúa năm nay mất mùa, nên việc gặt hái cũng xong nhanh chóng. Hộ gia đình ông Thùng Văn Vin, ở bản Nà Hỳ 1, xã Nà Hỳ gieo hơn 5 nghìn mét vuông nhưng mới thu được có 30 bao thóc, ít hơn một nửa so với năm ngoái. Ông Vin cho biết: Nhà tôi có 5 nhân khẩu, trung bình thì mỗi khẩu cũng cần 10 bao thóc cho một năm, năm nay thu được có 30 bao. Bây giờ cũng không biết phải làm sao, cố gắng gieo cấy thêm vụ Chiêm để đủ gạo ăn thôi.
Nhân dân thu hoạch lúa mùa trên cánh đồng Nà Hỳ
Cùng chung cảnh mất mùa, hộ gia đình bà Lèng Thị Nguyện ở bản Nà Hỳ 1, xã Nà Hỳ cho biết: Năm nay gia đình tôi chỉ thu được có 25 bao thóc, năm ngoái được hơn 50 bao. Mất mùa như thế này, gia đình không biết làm thế nào. Đất ruộng nhà tôi thì không có nước để cấy vụ Chiêm.
Hai hộ gia đình nói trên là những minh chứng cụ thể cho năng suất lúa mùa trên cánh đồng Nà Hỳ năm nay đạt thấp hơn so với năm ngoái. Qua tìm hiểu cũng còn nhiều hộ gia đình ở 2 bản Nà Hỳ 1 và Nà Hỳ 2 chỉ đạt được từ 1/2 đến 2/3 sản lượng thóc so với vụ mùa năm ngoái. Qua trao đổi với lãnh đạo UBND xã Nà Hỳ, đồng chí Lò Văn Khan, Chủ tịch UBND xã cho biết: Vụ lúa mùa năm nay năng suất bình quân trên toàn xã chỉ đạt 37,1 tạ/ha (vụ mùa năm ngoái đạt 45 tạ/ha). Do trên cánh đồng lớn Nà Hỳ năng suất đạt kém đã kéo theo năng suất bình quân toàn xã giảm đáng kể so với năm ngoái. Trong lịch sử chưa năm nào cánh đồng Nà Hỳ mất mùa như năm nay.
Điểm lại nông vụ vừa qua, trên cánh đồng Nà Hỳ có nhiễm 2 đợt dịch sâu cuốn lá nhỏ và tập đoàn rầy, song qua trao đổi với ông Nguyễn Văn Quang, Phó Trạm trưởng trạm bảo vệ thực vật huyện cho biết: với 2 lần xuất hiện dịch sâu cuốn lá nhỏ và tập đoàn rầy nâu chỉ gây thiệt hại ở mức độ nhẹ. Ông Lò Văn Khan - Chủ tịch UBND xã Nà Hỳ và ông Nguyễn Văn Quang – Phó Trạm trưởng trạm bảo vệ thực vật huyện đều khẳng định năng suất lúa của Nà Hỳ năm nay đạt kém do nhiều nguyên nhân như: bà con gieo sớm so với khung thời vụ, thời tiết năm nay mưa nhiều đã ảnh hưởng không nhỏ đến giai đoạn thụ phấn của cây lúa. Tuy nhiên nguyên nhân chủ quan là tác nhân chính: bà con gieo lúa quá dày, với mật độ 220 khóm/m2 trong khi theo phương thức canh tác lúa cải tiến SRI mật độ lúa trung bình chỉ từ 90 - 110 khóm/m2; trong canh tác việc chăm sóc thường xuyên của bà con không được tốt, nhiều đám ruộng bị hư hại, cỏ mọc dầy cũng không được chăm sóc, tỉa, dọn cỏ, xử lý kỹ thuật, xử lý phun thuốc trừ sâu cũng chậm, bà con vẫn còn giữ thói quen canh tác lạc hậu: chỉ gieo lúa và chờ ngày thu hoạch.
Mật độ lúa quá dày với khoảng 220 khóm/m2
Cánh đồng Nà Hỳ năm nay mất mùa là một lần thức tỉnh cách làm nông nghiệp của bà con cần thay cách làm ruộng cổ truyền bằng chú trọng áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật từ làm đất, phân bón, gieo hạt với mật độ đúng kỹ thuật, chọn giống, chăm sóc, dọn cỏ, tỉa dặm, xử lý sâu hại, áp dụng máy móc, tuân thủ nông vụ và chỉ đạo kỹ thuật,… Trao đổi với ông Ngô Xuân Chiến - Bí thư Đảng ủy xã, ông Chiến cho biết: Cấp ủy, chính quyền xã và bà con nông dân cần tiếp tục bàn bạc tìm ra lối thoát để phát huy cao giá trị của đất đai mà chỉ Nà Hỳ có được để cánh đồng Nà Hỳ mang lại đời sống no ấm cho nhân dân bản Nà Hỳ 1, Nà Hỳ 2./.