Ngày 23 tháng 6 năm 2013 huyện Nậm Pồ chính thức ra mắt và đi vào hoạt động. Tuy nhiên, thực hiện mệnh lệnh của Giám đốc Công an tỉnh, từ cuối tháng 3/2013, Công an huyện Nậm Pồ đã được hình thành và tiếp quản địa bàn, theo dõi, nắm tình hình và cùng với Công an các huyện Mường Chà, Mường Nhé xử lý các vấn đề an ninh trật tự bảo đảm sự ổn định của địa bàn.
Khi mới tiếp quản địa bàn, tình hình của huyện vô cùng khó khăn và phức tạp. Kinh tế - xã hội và kết cấu hạ tầng thấp kém, dân cư sinh sống phân tán, diện tích rộng nhưng địa hình hiểm trở, nhiều khu vực bị chia cắt cục bộ trong mùa mưa lũ. Tỷ lệ hộ nghèo gần 90%, đời sống vật chất và tinh thần đều khó khăn, trình độ dân trí và sự hiểu biết về Pháp luật rất hạn chế, một số tập tục, hủ tục lạc hậu còn tồn tại trong nhân dân. Bên cạnh đó tình hình an ninh trật tự rất phức tạp; các phần tử xấu và các thế lực thù địch đã đẩy mạnh thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ; chúng triệt để lợi dụng các vấn đề “dân chủ”, “nhân quyền”, “dân tộc”, “tôn giáo” để tiến hành hoạt động tuyên truyền chiến tranh tâm lý, tung tin thất thiệt, kích động tư tưởng ly khai, tự trị, tuyên truyền hoạt động thành lập “Vương quốc Mông”; tuyên truyền, lôi kéo một bộ phận nhân dân trong vùng đồng bào dân tộc Mông bỏ phong tục tập quán để theo các hệ phái tôn giáo trái pháp luật. Tình hình di cư tự do, xuất cảnh trái phép vẫn đang nhức nhối gây cản trở các chương trình sắp xếp ổn định dân cư để phát triển kinh tế - xã hội. Các vụ việc liên quan tranh chấp, khiếu kiện liên quan đến địa giới hành chính, đền bù giải phóng mặt bằng tồn đọng từ nhiều năm trước chưa giải quyết được tạo nên các điểm nóng về tranh chấp, khiếu kiện (trên 50 điểm). Các loại tội phạm về ma túy, mua bán người, trộm cắp tài sản, hủy hoại rừng diễn biến phức tạp; tình trạng tàng trữ, sử dụng trái phép các loại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, nhất là súng săn tự chế trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều; tai, tệ nạn xã hội xảy ra thường xuyên; tình hình mua bán, sử dụng ma túy gia tăng. Những vấn đề trên đã gây mất ổn định tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn toàn huyện, tạo dư luận xấu trong nhân dân, cản trở phát triển kinh tế- xã hội của địa phương, gây nên những khó khăn chồng chất khó khăn cho các cấp ủy, chính quyền địa phương.
Xác định rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành và mục tiêu trong công tác chuyển hóa địa bàn trọng điểm
Trước tình hình đó, Huyện ủy, UBND huyện và Đảng ủy Công an huyện đã xác định nhiệm vụ chuyển hóa địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự (ANTT) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hệ thống chính trị, mà nòng cốt là lực lượng Công an huyện. Mục tiêu chuyển hóa là nhận diện và giải quyết dứt điểm những yếu tố phức tạp ở từng địa bàn; củng cố, kiện toàn hệ thống chính trị ở cơ sở đảm bảo năng lực quản lý kinh tế - xã hội và ANTT tại địa bàn, có phương pháp đấu tranh hiệu quả với các đối tượng và hoạt động chống phá, gây phức tạp về ANTT ở địa bàn để triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, từng bước tạo chuyển biến và nâng cao đời sống của nhân dân, để nhân dân tin theo sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, từng bước không bị các thế lực thù địch lợi dụng gây phức tạp về ANTT; tạo sự đồng thuận trong nhân dân, để nhân dân giúp đỡ, ủng hộ và hưởng ứng các cuộc vận động, phong trào xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Triển khai toàn diện các lĩnh vực chuyển hóa địa bàn, nâng cao ý thức phòng chống tội phạm trong nhân dân
Phương pháp chuyển hóa là: vận dụng sáng tạo các quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các nội dung chỉ đạo của cấp trên đối với từng loại địa bàn, đặc điểm dân cư; tập trung củng cố tổ chức bộ máy, chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị và năng lực cán bộ cơ sở đảm bảo quản lý được địa bàn; đánh giá sát tình hình và có giải pháp vận động, đấu tranh với các biểu hiện và đối tượng gây mất ANTT, từng bước xác minh làm rõ các vụ việc tồn đọng để giải quyết dứt điểm không để phát sinh điểm nóng, xây dựng và đẩy mạnh phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc” để từng địa bàn giảm dần các yếu tố phức tạp. Tăng cường phối hợp giữa các lực lượng vũ trang, phát huy vai trò trách nhiệm nòng cốt của lực lượng Công an trong công tác phối hợp phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh với tội phạm và thực hiện nhiệm vụ bảo vệ ANTT.
Trong 5 năm qua, mô hình chuyển hóa địa bàn phức tạp về ANTT trên địa bàn huyện đã phát huy hiệu quả, mang lại sự bình yên, người dân yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội. Để triển khai có hiệu quả công tác chuyển hóa địa bàn phức tạp về ANTT, Công an huyện Nậm Pồ đã chủ động tham mưu cho Cấp ủy, Chính quyền địa phương thành lập các Ban Chỉ đạo về phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc; thu hồi vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; an toàn giao thông; phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ cứu nạn; bảo vệ bí mật Nhà nước. Đồng thời tham mưu ban hành các Chỉ thị, Nghị quyết, kế hoạch, văn bản huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, thành lập các tổ công tác trực tiếp xuống địa bàn họp dân để tuyên truyền chủ trương, đường lối, Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy chế biên giới đất liền; âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, vận động nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội, vận động giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ,.. nhất là tuyên truyền về âm mưu, hoạt động lôi kéo, lừa gạt của các đối tượng liên quan “Vương Quốc Mông” với nội dung và hình thức phong phú, phù hợp với điều kiện thực tế ở cơ sở.
Đẩy mạnh công tác đảm bảo an ninh chính trị, thường xuyên kiểm danh, kiểm diện, quản lý chặt chẽ các đối tượng đã đấu tranh bóc gỡ, hiện đang sinh sống trên địa bàn không để có điều kiện hoạt động trở lại; đẩy mạnh các biện pháp đấu tranh, củng cố địa bàn 14 bản thuộc 05 xã bị ảnh hưởng “Vương quốc Mông”, đến nay đã xóa 11 bản, hiện chỉ còn 03 bản thuộc 02 xã bị ảnh hưởng; các đối tượng ta đã bóc gỡ đã yên tâm lao động sản xuất, ổn định cuộc sống, chưa phát hiện tái phạm, số đối tượng đang lẩn trốn cơ bản đã không có khả năng tác động, móc nối vào trong nước. Công tác quản lý nhà nước về tôn giáo được chú trọng, 99 điểm nhóm tôn giáo đã đảm bảo tuân thủ pháp luật, tham gia cùng chính quyền vận động nhân dân sản xuất, xây dựng đời sống văn hóa; có 14 điểm nhóm được đăng ký sinh hoạt. Công an đã kịp thời phát hiện âm mưu lợi dụng hoạt động tà đạo “Giê Sùa” để tuyên truyền “Vương quốc Mông”, kịp thời tham mưu thành lập Tổ công tác tuyên truyền ngăn chặn tà đạo. Tổ chức họp dân tuyên truyền Luật xuất nhập cảnh và quy chế biên giới, vận động nhân dân không xuất cảnh trái phép, chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật Nhà nước; nắm tình hình 1.721 trường hợp xuất cảnh trái phép,quản lý 857 trường hợp xuất cảnh trái phép quay trở về. Tham mưu, phối hợp giải quyết ổn định, dứt điểm 43 vụ khiếu kiện, tranh chấp đất đai, mâu thuẫn nội bộ tồn đọng trong nhân dân từ nhiều năm.
Nhân dân tự giác giao nộp gần 1.000 khẩu súng các loại, ANTT bảo đảm
Công tác phòng ngừa tội phạm được tăng cường, Công an huyện đã phối hợp với các phòng, ban, MTTQ và cấp ủy, chính quyền các xã tổ chức tuyên truyền 117 buổi cho 16.243 lượt quần chúng về phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy, tội phạm mua bán người, tội phạm trộm cắp tài sản, tội phạm xâm hại trẻ em, tội phạm lừa đảo,…Lập hồ sơ đưa 41 đối tượng vào cơ sở giáo dục bắt buộc, 25 đối tượng cơ sở cai nghiện bắt buộc, tổ chức cai nghiện tại cộng đồng 113 trường hợp, phát hiện và xóa nhổ 1.195 m2 diện tích trồng cây thuốc phiện. Cảm hóa và quản lý tốt 633 lượt người ra tù. Nâng cao hiệu quả tấn công trấn áp tội phạm,điều tra làm rõ 310 vụ, 386 bị can, 100% các vụ án phát hiện đều được điều tra làm rõ, không để xảy ra oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm.
Công tác quản lý nhà nước về ANTT được củng cố, Công an huyện đã phối hợp với các lực lượng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, các quy định quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy; quy định về đăng ký quản lý cư trú, Luật giao thông đường bộ. Với tinh thần phục vụ nhân dân vô điều kiện, cán bộ chiến sĩ (CBCS) Công an huyện đã tăng cường xuống xã làm thủ tục cấp 13.744 chứng minh nhân dân,1.690 sổ hộ khẩu; tổ chức 204 buổi tuyên truyền luật giao thông đường bộ cho 20.629 lượt người, phát 17.745 tờ rơi; phối hợp đài truyền thanh, truyền hình phát 61 bản tin, 12 phóng sự tại 90 điểm phát thanh; tổ chức cho 396 hộ dân ký cam kết không lấn chiếm hành lang ANGT. Vận động giao nộp 828 khẩu súng các loại (681 khẩu súng kíp, 141 khẩu súng hơi cồn, 06 khẩu súng quân dụng).
Nâng cao ý thức chấp hành quy định của luật giao thông đường bộ
Công an huyện đã phối hợp với các phòng, ban, đoàn thể huyện và UBND các xã rà soát, củng cố và nâng cao chất lượng 438 mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, như: “Tổ an ninh nhân dân”, “Tổ hòa giải”, “Đội Thanh niên xung kích”, “Tổ phòng cháy, chữa cháy”, “Câu lạc bộ phụ nữ phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội”, “Dòng họ bình yên”, “Gia đình văn hóa”, “Trường học an toàn”; duy trì các “Hòm thư tố giác tội phạm”; tổ chức 16 diễn đàn Công an lắng nghe ý kiến nhân dân, đã ghi nhận 189 ý kiến phản ánh tình hình ANTT và góp ý xây dựng lực lượng Công an. Tổ chức cho nhân dân ký cam kết không tiếp nhận, che dấu, giúp đỡ các hộ di cư đến; ký cam kết đảm bảo trật tự an toàn giao thông,.. Qua đó đã tạo sự chuyển biến về nhận thức, tạo được sự đồng thuận, ủng hộ cao của nhân dân.
Hội nghị Tổng kết phong trào thi đua “Vì an ninh tổ quốc” các huyện, thị năm 2017
Với những giải pháp thích hợp, đặc biệt là nhờ sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, mà nòng cốt là lực lượng Công an, sau 2 năm thành lập, tình hình ANTT trên địa bàn huyện đã cơ bản đã ổn định, không còn nhức nhối tình trạng di cư tự do đến, giảm cơ bản các vụ việc phức tạp, tồn đọng. Các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự đã từng bước được giải quyết, không phát sinh vấn đề phức tạp mới. Tình hình tội phạm giảm rõ rệt, không phát sinh tội phạm nghiêm trọng,…Tính đến cuối tháng 12/2017, huyện Nậm Pồ đã đưa 03 xã ra khỏi diện trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự. Đó là các xã: Nà Hỳ, Nà Bủng, Vàng Đán; 15/15 xã đều đạt tiêu chí số 19 (xã đạt chuẩn an toàn về an ninh, trật tự xã hội và đảm bảo bình yên) trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Với kết quả đạt được trong công tác chuyển hóa địa bàn phức tạp về ANTT đã tạo môi trường thuận lợi để huyện triển khai các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, mà thể hiện rõ nét đó là: Đã vận động khai hoang, phục hóa được trên 600 ha ruộng nước, bảo vệ tốt 59.000 ha rừng, sản lượng lương thực có hạt hàng năm tăng trên 900 tấn, tăng trưởng đàn gia súc gần 1.300 con/năm, đã vận động nhân dân hiến hàng trăm hecta đất phục vụ xây dựng các công trình giao thông, trường học, trạm y tế, chợ, sân vận động, thủy lợi, nước sinh hoạt,…; huy động học sinh phổ thông đến trường, lớp tăng từ 70% lên 98%; phong trào văn hóa, văn nghệ, thể thao, bảo vệ môi trường và chăm sóc sức khỏe nhân dân chuyển biến tích cực, sâu rộng và rõ nét. Huy động được nhân dân đóng góp để chỉnh trang các đô thị trung tâm cụm xã Chà Cang, Nà Hỳ. Đường biên, cột mốc biên giới quốc gia được giữ vững, quan hệ ngoại giao nhân dân và hợp tác giữ gìn ANTT, phát triển kinh tế - xã hội với nước bạn Lào được mở rộng,v,v…. Mỗi thành quả phát triển của huyện hội tụ từ nhiều yếu tố trong đó có dấu ấn rõ nét của phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”.
Trong thời gian tới, để tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ, tạo chuyển biến tại các địa bàn trọng điểm, phức tạp về an ninh trật tự, cấp ủy, chính quyền, các cơ quan, phòng, ban, đoàn thể từ huyện đến cơ sở cần phát huy rõ vai trò, trách nhiệm trong công tác phối hợp; làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục, vận động đoàn viên, hội viên nhân dân tham gia cuộc vận động chuyển hóa địa bàn và phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”; đồng thời, chú trọng phát huy tốt vai trò của đội ngũ cán bộ, đảng viên ở cơ sở, các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong tuyên truyền, vận động người dân. Trên cơ sở đó, từng bước tạo đột phá trong phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” cũng như phát huy sức mạnh to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân trong công tác phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh với các loại tội phạm, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn huyện./.